امیکرون، سویه جدید جهش یافته ویروس کرونا

سه موضوع عمده میزان تاثیر نوع جدید ویروس کووید Omicron را بر کشور و سایر نقاط کره زمین تعیین خواهد کرد. قابلیت انتقال این نوع جدید کووید چیست؟ چقدر در فرار از آنتی بادی‌ها و سلول‌های T که دفاع ایمنی فرد را تشکیل می‌دهند خوب است؟ چه احتمالاتی وجود دارد که باعث ایجاد بیماری شدیدی شود که می‌تواند منجر به بستری شدن در بیمارستان و احتمالا مرگ فرد مبتلا شود؟

دانشمندان در تلاش برای یافتن پاسخ‌های قطعی برای این سؤالات مهم هستند، اگرچه شواهد نشان می‌دهند که Omicron پتانسیل ایجاد اختلال جدی را دارد.

 

امیکرون چه تفاوتی با دیگر سویه‌های این ویروس دارد؟

 

ویروس کرونا به وسیله پروتئینی به نام اسپایک قابلیت ورود به سلول‌های بدن را پیدا می‌کند و موجب بیماری کووید-۱۹ می‌شود. در سویه امیکرون حدود ۳۰ یا تعداد بیشتری جهش در پروتئین اسپایک شناخته شده که دو برابر بیشتر از تغییرات در نوع دلتا به شمار می‌رود.

البته حدود نیمی از این جهش‌ها در ناحیه‌ای رخ داده است که ویروس کرونا به وسیله آن امکان اتصال به سلول بدن انسان را پیدا می‌کند و با ورود به آن توانایی ایجاد عفونت را برای خود فراهم می‌کرد.

جهش‌های اتفاق افتاده در ویروس باعث می‌شود تا دستگاه ایمنی بدن (آنتی‌بادی‌های ساخته شده بعد از واکسیناسیون یا عفونت قبلی)، ویروس را کمتر از قبل تشخیص دهد و خطر عفونت با امیکرون افزایش پیدا کند.

 

 ویروس در کجا شناسایی شده است؟

 

نوع Omicron تاکنون در 38 کشور شناسایی شده است، اگرچه طبق گفته سازمان بهداشت جهانی هنوز در هیچ یک از این کشورها مرگ و میر گزارش نشده است. ایالات متحده و استرالیا به آخرین کشورهایی تبدیل شده‌اند که مواردی از این بیماری را گزارش کرده‌اند. در روزهای نخست آذرماه 1400 آژانس امنیت بهداشتی بریتانیا اعلام کرد که 75 مورد دیگر از نوع کووید-19 Omicron در انگلیس شناسایی شده است که تعداد کل موارد تایید شده را به 104 نفر رساند.

در نتیجه پیدایش امیکرون، بسیاری از کشورهایی که قبلا از تعداد فزاینده موارد کووید-۱۹ ناشی از نوع دلتا رنج می‌بردند، اقدامات قرنطینه و محدودیت‌های سفر جدیدی را اعمال کرده‌اند.

 

امیکرون با چه سرعتی در حال گسترش است؟

 

امیکرون به سرعت در آفریقای‌جنوبی گسترش یافته و باعث نگرانی محققان در سراسر جهان شده است. در اول دسامبر، این کشور 8561 مورد را ثبت کرد در حالی که در 26 نوامبر 3402 مورد گزارش شده بود. در اواسط نوامبر، تنها چند صد مورد ذکر شد. موسسه ملی بیماری‌های واگیر آفریقای جنوبی (NICD) در ژوهانسبورگ تایید کرد که امیکرون به سرعت در حال گسترش است.

تام ونسلیرز، زیست‌شناس تکاملی در دانشگاه کاتولیک لوون در بلژیک، تخمین می‌زند که امیکرون می‌تواند 3 تا 6 برابر دلتا افراد را در یک دوره زمانی آلوده کند. او به مجله Nature گفت: «این یک مزیت بزرگ برای ویروس است، اما نه برای ما»

زمانی که نوع دلتا گسترش سریع خود را در جهان آغاز کرد، تعداد موارد تقریبا هر پنج روز دو برابر می‌شد. اکنون دانشمندان به دقت موارد امیکرون را زیر نظر دارند تا مشخص کنند که این نوع با چه سرعتی بر جمعیت هر کشور تاثیر می‌گذارد.

 

امیکرون چگونه به راحتی از دفاع ضد ویروس بدن فرار می‌کند؟

 

در مورد این سوال، دانشمندان روشن هستند. شواهد نشان می‌دهد که امیکرون نسبت به سایر انواع کووید در دور زدن سیستم ایمنی برتری دارد. پروفسور فرانسوا بالوکس می‌گوید: «از آنچه تاکنون آموخته‌ایم، می‌توانیم نسبتا مطمئن باشیم که در مقایسه با انواع دیگر کووید، امیکرون بهتر می‌تواند افرادی را که قبلا آلوده شده‌اند و محافظت در برابر کووید-۱۹ دریافت کرده‌اند، دوباره آلوده کند.»

حداقل سه جهش در سویه امیکرون، به این ویروس برای رهایی از شناسایی شدن توسط آنتی‌بادی‌ سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند. براساس شواهد به دست آمده جهش دیگری هم توانسته توانایی ویروس را برای ورود به سلول‌های انسان افزایش ‌دهد و موجب انتقال بیشتر امیکرون ‌شود.

این کاملا واضح است و از تغییرات جهشی که ما در ساختار پروتئین آن مشخص کرده‌ایم پیش‌بینی می‌شد. این موارد خنثی کردن ویروس را برای آنتی بادی‌ها دشوارتر می کند.

این نکته توسط سایمون کلارک از دانشگاه ریدینگ تایید شده است. هیچ نشانه‌ای مبنی بر اینکه چگونه این فرار ایمنی رخ می‌دهد وجود ندارد، اگرچه می‌توان تصور کرد که به دلیل کاهش اتصال آنتی‌بادی به پروتئین جهش‌یافته امیکرون باشد. اما کاهش ایمنی سلول‌های T را نمی‌توان به عنوان یک عامل احتمالی کمک کننده کنار گذاشت.

 

اگر قدرت عفونت قبلی برای محافظت از مردم کاهش یابد، واکسن‌ها چگونه می‌توانند در برابر امیکرون عمل کنند؟

 

اگر سؤالات قبلی پاسخ‌های نسبتا نگران‌کننده‌ای را از سوی دانشمندان به همراه داشت، اکثر آن‌ها نسبت به قدرت ضربه‌زدن برای محافظت از مردم در برابر امیکرون خوش‌بین‌تر هستند. پروفسور پیتر اپنشاو از امپریال کالج لندن گفت: «بعید است که این نوع از ویروس به طور کامل از واکسن دوری کند.» واکسن‌هایی که ما داریم به‌طور قابل‌توجهی در برابر طیف وسیعی از انواع دیگر مؤثر هستند، اما برای تعیین درجه حفاظت در افراد واکسینه شده، به داده‌های آزمایشگاهی و دنیای واقعی بیشتری نیاز داریم.»

 

چقدر احتمال دارد عفونت با امیکرون منجر به بستری شدن در بیمارستان یا مرگ شود؟

 

پاسخ به این سخت‌ترین سوال است زیرا امیکرون برای مدت طولانی شناخته نشده است که توانایی آن در ایجاد بیماری جدی را تعیین کند. با این حال شواهد اولیه دلایلی برای خوش‌بینی ارائه می‌دهند. بالوکس گفت: «به نظر نمی‌رسد تعداد موارد عفونت امیکرون در این مرحله به میزان بستری شدن در بیمارستان با تعداد مشابه موارد آلفا یا انواع دیگر برابری داشته باشد.»

«با این حال حتی اگر این کاهش خطر جدی، ثابت شود، با توانایی ظاهری نوع امیکرون برای آلوده کردن افراد بیشتر متعادل می‌شود. ما هنوز هم می‌توانیم سطوح بالایی از بستری شدن در بیمارستان را دریافت کنیم و این به نوبه خود بر خدمات بهداشتی یک کشور فشار وارد می‌کند.»

 

افراد در گروه های پرخطر چگونه ممکن است تحت تاثیر امیکرون قرار گیرند؟

 

باز هم، هنوز خیلی زود است که مطمئن شویم این نوع چگونه ممکن است بر افراد مسن یا سایر اعضای گروه‌های پرخطر تاثیر بگذارد. با این حال، برخی از دانشمندان نگرانی‌هایی را ابراز کرده‌اند.  بدون شک یکی از مسائل بزرگ جمعیت سالمندان است.

در چند ماه گذشته، امیکرون در گروه‌های سنی جوان‌تر منتشر شده است، زیرا آن‌ها کسانی هستند که نسبتا محافظت نشده‌اند. با این حال، این نوع ممکن است مشخصات خود را تغییر دهد تا افراد مسن بیشتری را آلوده کند، افرادی که می‌دانیم در برابر عفونت شدید آسیب‌پذیرتر هستند.

استدلال سرراست و واضح است. اگر واریته بتواند از پاسخ ایمنی جوانان فرار کند، ایمنی ایجاد شده در افراد مسن – به دلیل سطوح بالای واکسیناسیون همراه با عفونت طبیعی – معنای کمتری خواهد داشت. بدیهی است که این یک نگرانی واقعی به شمار می‌رود.

حتی قبل از ظهور امیکرون، ما با این خطر مواجه بودیم که افزایش تعداد موارد می‌تواند خدمات بهداشتی را بیش از حد تحت فشار قرار دهد. متاسفانه هنوز چشم‌انداز بازگشت آنفولانزای فصلی جدی برای افزایش بار بیمارستان ها وجود دارد. بنابراین هرگونه تغییر به سمت افزایش قابلیت انتقال، تغییر مشخصات سنی، فرار از واکسن یا بیماری شدیدتر، ما را در موقعیت خطرناک‌تری قرار خواهد داد. شاخص‌های کوتاه‌مدت مفید خواهند بود، اما احتمالا کمی طول می‌کشد تا بتوانیم سناریوهای بدتر را رد کنیم.

 

امیکرون چگونه به راحتی از دفاع ضد ویروس بدن فرار می‌کند؟

 

حداقل سه جهش در سویه امیکرون وجود دارد که به این ویروس برای رهایی از شناسایی شدن توسط آنتی‌بادی‌ سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند. براساس شواهد به دست آمده جهش دیگری هم توانسته توانایی ویروس را برای ورود به سلول‌های انسان افزایش ‌دهد و موجب انتقال بیشتر امیکرون ‌شود.

تغییرات جهشی که در ساختار پروتئین آن مشخص شده پیش‌بینی می‌شود که این موارد خنثی کردن ویروس را برای آنتی بادی‌ها دشوارتر می‌کند.

 

ویروس در کجا شناسایی شده است؟

 

نوع Omicron تاکنون در 38 کشور شناسایی شده است، اگرچه طبق گفته سازمان بهداشت جهانی هنوز در هیچ یک از این کشورها مرگ و میر گزارش نشده است، اما مبدا اصلی آن آفریقای جنوبی بیان می‌شود.

 

امیکرون چه تفاوتی با ویروس کرونا دارد؟

 

ویروس کرونا به وسیله پروتئینی به نام اسپایک قابلیت ورود به سلول‌های بدن را پیدا می‌کند و موجب بیماری کووید-۱۹ می‌شود. در سویه امیکرون حدود ۳۰ یا تعداد بیشتری جهش در پروتئین اسپایک شناخته شده که دو برابر بیشتر از تغییرات در نوع دلتا به شمار می‌رود.

منبع:سیو طب